Marjolijn van den Assem

Tekeningen en Schilderijen

INLEVEN/INLIJVEN VERLENGD

September 18th, 2017, 12:02 pm Marjolijn No comments

De tentoonstelling wordt VERLENGD!

The exhibition is being extended:

INLEVEN/INLIJVEN
Chabot Museum Rotterdam
Marjolijn van den Assem ontmoet Henk Chabot
t/m 22 oktober 2017

Henk Chabot. Golf op het strand 1933
olieverf op doek 70 x 90 cm

Marjolijn van den Assem. Oubliable(48) 2000
Olieverf op linnen 40 x 50 cm.

Uit de catalogus (zie: het Cahier):

… da zittert alles …

Met een ongekende geestdrift werkt de in Rotterdam geboren kunstenaar Marjolijn van den Assem gestaag aan een consistent oeuvre. Met grote vastberadenheid volgt zij haar onderzoekende geest. Zij weet dit steeds weer op een verrassende en vernieuwende wijze om te zetten in aansprekende beelden in een geheel eigen beeldtaal; schilderijen, tekeningen, ruimtelijk werk. Haar inspiratie komt uit de literatuur, de losofie (bijna veertig jaar studie van het werk van Friedrich Nietzsche) en de natuur. Op een directe en zintuiglijke manier identificeert zij zich met haar thema’s. Haar werk is inmiddels door vele Nederlandse musea aangekocht en in belangrijke privécollecties vertegenwoordigd.

Marjolijn van den Assem werkt ‘s zomers vaak ter plekke – in de natuur – als basis voor het ‘kijken’ en als ‘training voor de hand’. Ze volgt daar de vaart van het water en de snelheid van de wolken met potlood, inkt en verf. De ervaring van het buiten schilderen neemt ze mee naar haar atelier. Dit leidt tot een nieuwe stroom aan beelden, series van werken waarin ze die intense momenten probeert terug te halen, te verdiepen. Met een zekere onuitputtelijkheid benadert ze en dringt ze zo door in al haar onderwerpen, vereenzelvigt zich ermee. Vooral de plekken waar de filosoof Nietzsche als regisseur en acteur, onderzoeker en vormgever in zijn eigen leven, woonde en werkte in Europa, vormen inspirerende bronnen van onderzoek die ze daadwerkelijk bezoekt. In haar atelier bewandelt ze deze wegen denkbeeldig opnieuw, kruipt er steeds verder in weg door zich de details te herinneren, dompelt zich onder in magistrale watervallen, laat zich (ook letterlijk, zwemmend!) meevoeren met de stroom van de Saale, en geeft zich in de vertrouwde en beschermde omgeving van haar atelier over aan de stroom en de kolkende vaart waarin de beelden, ook tot haar eigen verbazing, vanuit de dynamiek van de beweging van haar hand, zich op papier seismografisch aandienen. Om dit te bereiken werkt ze op de vloer van haar atelier. Zo kan ze om haar werk heen lopen en het steeds van alle kanten bekijken.

Haar aanpak werd door schrijver en dichter Hans Sleutelaar eens treffend vergeleken met een sjamanistische werkmethode die ‘de kunstenaar in staat stelt tijdens het scheppend proces, spontaan psychische energie in beelden om te zetten, en de ontstane verftekens te hanteren als persoonlijke krachtvelden. De maker wordt in dit proces tijdelijk één met het kunstwerk, wekt het bewustzijn ervan en brengt het ‘tot spreken’. […] ‘Een dergelijke houding leidt er ook toe dat de kunstenaar zich niet wenst vast te leggen op een stijl maar het schilderen en tekenen steeds opnieuw wil uitvinden.’

Het tweedimensionale werken op papier wordt vanuit deze dynamiek moeiteloos voortgezet in driedimensionaal werk doordat het papier, om in de beleving nog verder en dieper te kunnen reiken, ook wordt gerold, gekruld, gescheurd, geniet, en in enkele gevallen in staal gebogen waarin ze zelf kan verdwijnen. In het meest recente werk van Van den Assem heeft dit geleid tot beelden die nog het meest doen denken aan monumentale coulisselandschappen waarbij grote tweedimensionale werken op papier losjes geordend al dan niet ruimtelijk geniet, gelaagd voor elkaar hangen aan grote spijkers.

Onvermijdelijk gaat haar manier van werken gepaard met een vorm van zelf- onderzoek. Dit persoonlijke onderzoek wordt vastgelegd en gedocumenteerd in foto’s, teksten, citaten en relikwieën van haar reizen waarvan een belangrijk deel nu als schenking wordt ondergebracht bij het Nietzsche Dokumentationszentrum in Naumburg (Saale) in Duitsland, maar een deel ook te zien is in de presentatie.

Deze intensieve uiteenzetting met zichzelf en haar werk is ook de voor haar vanzelfsprekende manier waarop zij de ontmoeting met (het werk van) de kunstenaar Henk Chabot is aangegaan en dat heeft geleid tot een visueel intrigerend en krachtig schilderkunstig gesprek waarin zij, met Chabot als referentie, ook haar eigen werk opnieuw ‘ontdekt’ en in stelling brengt.

Om dit gesprek op gang te brengen boort Van den Assem alle bronnen aan. Ze kijkt niet alleen goed, maar ‘vreet’ als het ware alles wat ze maar kan vinden. Op haar blog schrijft ze: ‘In de boekenkast van Henk Chabot ontdekte ik het boek Das Teuflische und Groteske in der Kunst (München, 1911). In het duivelse en groteske van de taal vond de geëngageerde schrijver donderende en bliksemende omschrijvingen bij honderd afbeeldingen. Waarschijnlijk heeft het boek diepe indruk op Henk Chabot gemaakt. Ook op mij …’ Als kern van haar bevindingen licht zij er het volgende verbindende citaat uit: ‘[…] da zittert alles Handwerkliche in der seelischen Erregung mit […] es ist der technische Ausdruck des staunens.’ , en geeft daar een prachtige vertaling bij: ‘[…] het ambachtelijke trilt nu met de opwinding-van-de-ziel mee […] het is de technische ‘vertaling’ van verwondering.’

Ze legt hier de relatie naar de zeeën van Chabot uit 1933, het ruige Zeeuwse jaar van Chabot waarbij in de woorden van Carel Blotkamp ‘het is alsof Chabot even helemaal los is gekomen van alle getob en zich heeft uitgeleefd op het zoeken naar uitdrukkingsmiddelen voor alles wat hij om zich heen zag’.

Over een toegestuurde afbeelding van het vroegste landschapje van Chabot, geschilderd als elfjarige, waar het prille talentvolle kunstenaarschap van het doek af spat, komt per omgaande de reactie ‘ontroerend prachtig!’. Ze leest zijn biografie, neemt elk woord gretig in zich op en geniet, ook van het taalgebruik. Ze is verbluft en verbaasd over de grote herkenning die zijn leven en werk bij haar oproept. Ze wijst op de inleiding die zo precies beschrijft wat ook zij ervaart als drijfveer en essentie van het kunstenaarschap: ‘veel en gretig hadden die ogen rondgekeken, met de bedoeling iets vast te leggen en door te geven, maar dan zo dat het wezenlijke daarvan tot anderen zou spreken. Die ogen hadden mensen, dieren en dingen waargenomen; zij hadden laaiende zomerlandschappen en verstilde wintergezichten met een zelfde spanning ingedronken; zij hadden gespeurd naar de geheimen van de zee, als golven, winden en wolken samenspelen; zij hadden de majestueuze stilte van het land en de doelloze drukte van de stad doorzien. Altijd waren zij op zoek geweest naar een stuk van het leven dat zich in een spel van kleuren, licht en lijnen liet vangen. Wat door de ogen van Chabot binnenkwam, trad via zijn kleine, welgevormde en kundige handen zo veelzeggend naar buiten, dat het op een eigen manier tot anderen moest spreken.’

Vanuit de wens en behoefte tot nabijheid, tot inleven en inlijven als noodzakelijk proces, is er bij het samenstellen van de tentoonstelling bewust gekozen
voor het tonen van werken uit het eigen archief van Marjolijn van den Assem; de zogenaamde ‘verborgen’ werken zoals deze gaandeweg werden genoemd; de werken die tevoorschijn kwamen in het eigen atelier, opslag en huis, en die als vaak regelrechte verrassingen werden (her)ontdekt. Werken die bij wijze van spreken al leken voorbestemd voor de presentatie die een overzicht wil geven van belangrijke artistieke momenten in een inmiddels lang en rijp kunstenaarsleven. Werken ook die de kunstenaar graag nog om zich heen houdt als trofeeën, die als samenballing en uitkomst van een proces kunnen worden gezien, en die wellicht mede om die reden, meestal nog niet eerder zijn getoond.

De werken van Chabot die het schilderkunstig gesprek aan gaan met deze werken van Van den Assem, zijn te beschouwen als representaties van een breed en gevarieerd oeuvre, en komen, om diezelfde reden voornamelijk uit de collectie van het Chabot Museum Rotterdam.

De overeenkomst tussen beide kunstenaars gaat verder dan op het eerste gezicht gedacht. Van den Assem herkent bijvoorbeeld uit de verhalen van haar vader de sfeer van de Langstraat in Sprang/Waalwijk, de straat waar de schoenmakers- families huisden, en de vlucht naar de stad om met stevige ondernemerszin en doorzettingsvermogen weg te komen van deze benauwende sfeer, zoals beschreven in de biografe over Chabot.
Zowel voor Van den Assem als Chabot is echter het ‘terugdenken’ of ‘herstellen’ van de ervaring van het landschap in de intimiteit van het atelier een leidraad en houvast. Niet het landschap zelf maar de herinnering aan HET landschap, de herinnering aan de ongrijpbare weerbarstigheid ervan, spoort beide kunstenaars aan tot de creatieve verbeelding in een scheppingsproces. Op een unieke en eigenzinnige manier wordt geprobeerd iets van deze verwondering voor de kijker zichtbaar te maken. Vrij naar Nietzsche wordt door het proces van inlijven de waarheid (van de kunstenaar) bewaarheid (voor de kijker).

Van den Assem weet zo vol passie en bevlogenheid haar compromisloze zoektocht naar het visualiseren van ervaringen en waarnemingen over te brengen, in woorden en door haar persoon, maar uiteindelijk in haar beeldend werk. Ze weet daarmee mensen te inspireren en mee te nemen in haar wereld van de kunst. Dit klinkt ook door in haar bewondering en keuze voor het werk van Chabot: ‘Mijn visie op Chabot heeft zich via vele verflagen bij mij vervoegd. Het eigenzinnige en hardnekkige in zijn schilderijen gaf me steeds opnieuw stof tot nadenken. Ik las zijn handschrift, herkende het doorgewinterde en de jubel, en voelde mij thuis.’

De presentatie INLEVEN / INLIJVEN kan plaatsvinden op de plek die Marjolijn van den Assem haar ‘lievelingsmuseum’ noemt; in de intieme open en heldere ruimten van het Chabot Museum in Rotterdam, centraal gelegen in de stad waar zij woont en werkt. Het publiek kan zich mogelijk in deze context laven aan de tijdloze bezieling, de artistieke geestdrift en de schilderkunstige vindingrijkheid van deze kunstenaars, waar de kunstwerken zo krachtig uitdrukking aan geven.

Jisca Bijlsma
directeur Chabot Museum Rotterdam

zie: Chabot Museum(3)
zie: INLEVEN/INLIJVEN(2)
zie: INLEVEN/INLIJVEN(3)
zie: INLEVEN/INLIJVEN(4)

zie: LEBENSREIZ(3)

zie ook: NRC online 16-6-2017

(…) dat plekken waar je langs kwam je gedachten voor je bewaren (…)
Carry van Bruggen
zie: Trouw 17-2-2015

collections(68)

September 13th, 2017, 10:04 am Marjolijn 3 comments

trotzdem/and yet … (26) 2017
potlood/grafietstift/o.i.inkt op museumkarton 92 x 122 cm
private collection France

De werken in mijn denkbeeldig archief en de collecties waarin zij zijn opgenomen zijn een steun en toeverlaat. Zij die houden van -zich ontfermen over- en willen leven met mijn werk worden door mij dan ook op handen gedragen. Het blijft een bijzondere gebeurtenis om het werk in de nieuwe omgeving te mogen bekijken en het meestal pas dán als op zichzelf staand te kunnen zien.

Some of my artworks will always be there in my imaginary archive, they “pop up” in my head every now and then, because they are dear to me. These are the works that I want to show on my blog in the “collections”-series, as an homage to their owners.
The people who “live with” my drawings, paintings and sculptures are cherished by me, I am and will always be grateful to them. It is a precious experience to me when I’m allowed to take my work to its new surroundings myself, only then -it seems to me- I can appreciate it as an independent piece of art.
***

trotzdem/and yet … (11) 2017
potlood/o.i.inkt/nietjes op museumkarton 31 x 26 x 7 cm
private collection

Schreibtisch-Entdeckung

September 9th, 2017, 6:44 pm Marjolijn No comments

“Schreibtisch-Entdeckung:
Es ist ein einzelnes, gerettetes Exemplar, eine unglaubliche geschichte.
Niederländische Kunstlerin überreicht in Naumburg einen Band von einer vernichtet geglaubten ersten Gesamtausgabe von Nietzsches Werk.”
Mitteldeutsche Zeitung/Naumburger Tageblatt
Burgenland-Journal: Monatliches Magazin mit Reportagen
zie: The (saved) BOOK

“This personal examination by Marjolijn van den Assem is recorded and documented in photos, texts, quotes and relics from her travels much of which is now housed as a gift in the Nietzsche Dokumentations- zentrum in Naumburg (Saale) in Germany”

zie: The (saved) Book

Het uniek gebleken boek in mijn Nietzsche-bibliotheek,
waarover bovenstaand artikel schrijft, heb ik
geschonken aan het Nietzsche Dokumentationszentrum en
overhandigd aan dr. Ralf Eichberg tijdens de opening
van de tentoonstelling LEBENSREIZ
Nietzsche-Wege und Fundstücke 1982 – 2016
Marjolijn van den Assem
Kuratiert von Susanne Rettenwander
4 – 7- 2017 / 29 – 9- 2017
Nietzsche Dokumentationszentrum Naumburg(Saale)(D)

zie: LEBENSREIZ(1)
zie: LEBENSREIZ(2)
zie: LEBENSREIZ(3)

zie: Schenking/Geschenk(3)
zie: Nietzsche Dokumentationszentrum Naumburg(Saale)

INLEVEN/INLIJVEN(4)

September 4th, 2017, 9:08 am Marjolijn No comments

“CHABOT IN DE ROTTE, IK IN DE SAALE”
NRC 10-8-2017:

zie ook: NRC online 16-6-2017

INLEVEN/INLIJVEN
Marjolijn van den Assem ontmoet Henk Chabot
Chabot Museum Rotterdam
20 juni t/m 22 oktober 2017

Bij de tentoonstelling is een catalogus verschenen.
Om daar doorheen te bladeren, zie: het Cahier
Er is ook een luxe editie –met originele tekening– van het Cahier verkrijgbaar:
kijk op: Luxe Editie

zie: Chabot Museum(3)
zie: INLEVEN/INLIJVEN(2)
zie: INLEVEN/INLIJVEN(3)

“Echt een aanrader:
een serene presentatie en prachtige combinaties van twee kunstenaars
die decennia van elkaar vandaan toch zoveel gemeen hebben.”
Lucette ter Borg

“Mooie, nieuwsgierige tentoonstelling (…)”
Deirdre Carasso

Aanbieding!/September-offer!

September 1st, 2017, 12:00 am Marjolijn No comments

Met de “Aanbieding-van-de-maand!”
-sinds 1 oktober 2009- heb ik mijn eigen
MATERIAALFONDS in het leven geroepen en het werkt!

May I present to you the one and only WORK OF ART OF THE MONTH:
– September 2017 !
Hier is de enige echte AANBIEDING VAN DE MAAND: september 2017 !
It can be yours for only/deze speciale Aanbieding is nu te koop
voor slechts € 175,-

Kopen? Mail to: marjolijnvandenassem@me.com

Aanbieding!/September-offer! = VERKOCHT!/SOLD!
collection Dolf Broekhuizen

September in de polder 2008 acrylverf op museumkarton 23 x 30 cm
Marjolijn van den Assem

Iedere eerste dag van de maand plaats ik op mijn blog een uniek “werk van de maand”.
Deze tekening, schildering of ruimtelijk werk is te koop voor € 175,-
De állereerste liefhebber van dit werk die zich bij mij meldt: marjolijnvandenassem@me.com
en € 175,- overmaakt op mijn bankrekening, krijgt het zo spoedig mogelijk thuisgestuurd.
(verzendkosten zijn voor mijn rekening)
KIJK DUS OP DE EERSTE DAG VAN DE MAAND OP MIJN BLOG EN REAGEER!

Every first day of the new month, I am offering a work of art “of the month” on my blog for only € 175,-
I will immediately post this work of art to the very first enthousiastic viewer sending me a mail to marjolijnvandenassem@me.com to tell me he/she can’t live without it and transfers € 175,- to me.
SO WATCH OUT FOR THE FIRST DAY OF THE MONTH AND TAKE A LOOK AT MY BLOG!

Met de “Aanbieding-van-de-maand!” (sinds oktober 2009) heb ik mijn
eigen “MATERIAALFONDS” in het leven geroepen en het WERKT:

a present from a friend(24)

August 24th, 2017, 8:47 am Marjolijn No comments

dr. Thomas Schriefers uit Köln(D),
vriend, architekt, collega, tentoonstellingmaker, inspirator,
was in 2013 curator van de tentoonstelling Ruhe Störung
die gelijktijdig te zien was in Museum Marta Herford
en in Kunstmuseum Ahlen(D).
Mijn werk maakte deel uit van deze tentoonstelling,
en er zit meer in het vat.

Door de jaren heen zijn we gelijkgestemd gebleven,
waarvan het wederzijds schenken van werk
blijk geeft.

zie: Ruhe Störung(4)

Im Gespräch 2015 “für Marjolijn” von Thomas Schriefers
Collage 30 x 20 cm
zie: Thomas Schriefers

Forest-city 2016 “für Victor” von Thomas Schriefers
Collage 30 x 16 cm

Thomas Schriefers, architect, artist, curator,
is dear to us.
Over the years, our togetherness became more intense,
mutual donation of work
is showing our friendship.

LEBENSREIZ(3)

August 17th, 2017, 11:49 am Marjolijn No comments

Exhibition LEBENSREIZ
Nietzsche-Wege und Fundstücke 1982 – 2016
Marjolijn van den Assem
Kuratiert von Susanne Rettenwander
4 – 7- 2017 / 29 – 9- 2017
Nietzsche Dokumentationszentrum Naumburg(Saale)(D)
Geopend: di t/m vr 14.00-17.00 u| za & zo 10.00 – 17.00 u

zie: Mitteldeutsche Zeitung/ Naumburger Tageblatt Donnerstag 6. Juli 2017

zie: LEBENSREIZ(1)
zie: LEBENSREIZ(2)
zie: Schenking/Geschenk(3)
zie: The BOOK/boek/Buch

On Vimeo: Toespraak dr. Ralf Eichberg

INLEVEN/INLIJVEN(3)

August 8th, 2017, 2:09 pm Marjolijn No comments

“Echt een aanrader:
een serene presentatie en prachtige combinaties van twee kunstenaars
die decennia van elkaar vandaan toch zoveel gemeen hebben.”
Lucette ter Borg

zie: NRC online 16-6-2017

Henk Chabot
Zonovergoten landschap 1947/48 olieverf op doek
85 x 101 cm collectie Chabot Museum Rotterdam/collectie Grootveld

Marjolijn van den Assem
oubliable(37) 2000
olieverf op linnen 100 x 120 cm collectie kunstenaar

INLEVEN/INLIJVEN
Marjolijn van den Assem ontmoet Henk Chabot
Chabot Museum Rotterdam
t/m 22 oktober 2017

INLEVEN/INLIJVEN een impressie:
zie video: Chabot Museum Rotterdam (ground floor)
zie video: Chabot Museum Rotterdam (first floor)
zie video: Chabot Museum Rotterdam (second floor)

zie: Chabot Museum(3)
zie: INLEVEN/INLIJVEN(2)
zie: INLEVEN/INLIJVEN(4)

Quis non fleret?

August 3rd, 2017, 2:19 pm Marjolijn No comments

Parce-que/Quis non fleret?*(6) 1997
olieverf op linnen 80 x 100 cm
collection Jasmijn Marjolijn Irene

Bij de dood van een kind

Zij kwam een poos en zag met open oog
De wereld aan.
Toen is zij heengegaan.
Wij wisten nooit wat haar het meest bewoog.

Soms is het of een kind.
Verdwaald is naar dit leven.
Het gaat alsof het zich bezint,
En denkt: waar is mijn vroeger thuis gebleven?
Wie weet of ik het straks niet vind.

Soms schijnt het bij zijn komst alreeds volgroeid.
Gelijk een zoete vrucht
Beweegt het schomlend door de voorjaarslucht.
De huid is warm, die een rijp bloed doorvloeit.
Het sterft, zo weinig nog vermoeid?
Maar ‘t raadsel dat het in zich sloot
Was de nabije dood.

Gevallen in de chaos als een vonk,
Heeft haar gestalte ons kort bekoord.
Een vonk – die weer verslonk.
Nu tasten wij naar verf en woord
En voeden onze erinnering
Met een gedicht of tekening.

Albert Verwey (1865 – 1937)

Parce-que/Quis non fleret?(7) 1997
potl./inkt/gouache/oliepastel/balpen op museumkarton
collection Museum Gouda

zie: Ellemijn Veldhuijzen van Zanten “mijn moment”

* Quis non fleret = Who wouldn’t cry?
zie: Quis est homo, qui non fleret?

Aanbieding!/August-offer!

July 31st, 2017, 11:59 pm Marjolijn No comments

Met de “Aanbieding-van-de-maand!”
-sinds 1 oktober 2009- heb ik mijn eigen
MATERIAALFONDS in het leven geroepen en het werkt!

May I present to you the one and only WORK OF ART OF THE MONTH:
– August 2017 !
Hier is de enige echte AANBIEDING VAN DE MAAND: augustus 2017 !
It can be yours for only/deze speciale Aanbieding is nu te koop
voor slechts € 175,-