Marie Baumgartner (3)

Adolphe Baumgartner vers 1874-1875
Adolphe’s mother was Marie Baumgartner (1831-1897)*
(the picture is kindly provided to me by his great-grandson).
From: Seelenbriefe*
Publisher: TAB, Oosterhout.
Book: Seelenbriefe by Marjolijn van den Assem

‘Part- arguable the major part- of the attraction
Cosima Wagner held for Nietzsche was the fact
that she was a mother, and it must be stressed
that in the years when he was most drawn to her,
he was also attentive towards other “motherly figures”
such as Marie Baumgartner, the mother of one of his students**,
who was at work translating the third of the Untimely Meditations (“Schopenhauer as Educator”) into French
when Nietzsche wrote to his friend Rohde, in August 1875,
that she was the best mother he knew.
Between the years 1875 and 1877,
Nietzsche and Frau Baumgartner exchanged literally dozens of letters
– three dozen each by the time of the crucial letter
Nietzsche wrote to Marie on 28 October, 1878
in which he referred to himself as her “Freund”,
a loaded word in German.
At the same time, Frau Baumgartner was
also corresponding with Nietzsche’s sister Elisabeth.
There are ten letters to Elisabeth in the archive
which reach what can only be termed
a crescendo of friendly effusions, with Marie forgetting
herself and referring to Elisabeth as “Du” in August 1878;
then there is a gap until November 1894
(when Elisabeth, of course, was trawling
all Nietzsche’s former friends in order to gain material
for her books, at this stage her biography of Nietzsche).
In her reply of 1894, Marie Baumgartner’s tone is drastically altered:
no longer “Liebe Elisabeth”, but much more
distanced and respectful “verehrte liebe Frau Förster”.

** Adolphe Baumgartner gained his Phd in July 1879.

(from: “Nietzsche’s Women” by Carol Diethe)

zie: Marie Baumgartner (1)
zie: Marie Baumgartner (2)
zie: Marie Baumgartner (4)

zie: “Als Marie”
zie: Young Nietzsche

My studio in 2005,
when I was working on the book Seelenbriefe

Marie Baumgartner (2)

Sinds enkele maanden heb ik contact
met de achter-achterkleinzoon
van Marie Baumgartner-Koechlin (1831-1897) uit Lörrach bij Bazel.
Marie Baumgartner -de moeder van Adolphe Baumgartner,
de meest veelbelovende leerling van Friedrich Nietzsche
toen hij professor philologie was in Bazel-
was een moederlijke en bemoedigende vriendin voor Nietzsche.
De Nietzsche-biograaf Curt Paul Janz schrijft:
“Het grote geschenk dat Adolphe Baumgartner
zijn leermeester destijds deed
was de genegenheid van zijn moeder”.

Marie Baumgartner stelde Nietzsche voor
om zijn werk in het frans te vertalen,
daartoe spraken zij elkaar wekelijks,
daarnaast correspondeerden zij.
Het was een wederzijds bevruchtende vriendschap
en daarom het uitgangspunt
voor mijn Seelenbriefe-project en Seelenbriefe-boek.

Nu correspondeer ik dus met Marie Baumgartners
achter-achterkleinzoon en ontvang ik van hem foto’s
uit het familiealbum, een ontroerende ontwikkeling.
Met dank voor zijn toestemming
plaats ik hier nog twee portretten van Marie Baumgartner
op latere leeftijd.
(onderste foto: Marie Baumgartner in 1894).

Recently I got into contact with the great-great-grandson of Marie Baumgartner-Koechlin (1831-1897) from Lörrach, near Basel, Switserland. Marie Baumgartner was the mother of Adolphe Baumgartner, Nietzsches most talented student when he was a professor of philology in Basel. But she was also a motherly and encouraging friend for Nietzsche. The Nietzsche biographer Curt Paul Janz wrote: “Adolphe Baumgartner offered his professor the precious gift of his mother’s affection”.

Marie Baumgartner offered Nietzsche to translate his writings into french. In an attempt to indentify with his way of thinking they met once a week and besides that they kept up a correspondence. It was a mutual inspiring intellectual relationship, which stimulated me to start my “Seelenbriefe-project” which led to my book “Seelenbriefe”.

And now I’m corresponding with Marie Baumgartners great-great-grandson, he has even sent me pictures from their family-album…a touching and moving development.
He has now very kindly given me the permission to show two more portrets of his great-great-grandmother.

zie: Marie Baumgartner (1)
zie: Marie Baumgartner (3)
zie: Marie Baumgartner (4)

zie: “als Marie”
zie: Seelenbriefe
zie: Young Nietzsche
zie: Nietzsche Dokumentationszentrum

Seelenbriefe 2000-2007
Uitgeverij TAB Timmer Art Books, Oosterhout.
€ 29,50

Briefkaart van Nietzsche
aan Marie Baumgartner, Lörrach.
Bazel, 7 mei 1879
“Wilt u, gewaardeerde vriendin,
de lijdende en scheidende
nog een half uurtje schenken,

kom dan morgen (donderdag) op de gewone tijd.
Ik heb zwaar geleden,
alles heeft zich tot het uiterste verergerd,
het professoraat is opgegeven.
Een dezer dagen zal ik Bazel voorgoed verlaten.
Mijn meubilair wordt verkocht.
Zaterdag komt mijn zuster.
Van harte, uw F. Nietzsche”

seismic activity

Mijn manier van tekenen noem ik “seismografisch”.
Mijn hand begeleidt de hersenstroom als weerslag van beweegredenen.
Een snel handschrift wordt voortgestuwd door de drang
om minutieus vast te leggen.
Wat waargenomen lijkt, opgeslagen was, aangeboord kan worden,
doet zich voor.
Vaardig vloeit de vanzelfsprekendheid,
zó en niet anders, meldt de seismograaf.
Het resultaat laat zich lezen.

zie: Potlood op papier
zie: Splash!
zie: Parallel Falls
zie: Tsjechof

Antonin Artaud:
Bij heftige schokken van lichaam of ziel
bestaat geen menselijke seismograaf
waarmee in mijn ogen een nauwkeuriger meting
van mijn pijn verricht kan worden
dan de bliksemende van mijn geest.

cornucopia


Cornucopia(cascade)(1) 2009 o.i.inkt/nietjes op museumkarton
125 x 92 x 32 cm. Afgebeeld in de taal van de dooiwind
collection Van Veelen Akkrum
A CORNUCOPIA* OF WATERFALL FLOWS DOWN THE ROCKS

(Li Dongxu)

* De Cornucopia (Latijn: cornu (hoorn) en copia (voorraad)
heet in het Nederlands de Hoorn des Overvloeds.
Dit legendarische voorwerp, dat (zoals de naam suggereert)
overvloed schonk, stamt oorspronkelijk uit de Griekse mythologie.

Volgens de mythe is de Cornucopia de hoorn
van de geit Amalthea, die Zeus zoogde op Kreta.
Als dank zette Zeus haar aan de hemel als een sterrenbeeld.
Haar hoorn schonk de houder ervan
alles wat hij of zij begeerde.

foto boven:
Cornucopia-waterfall (Cascade)(1)* 2009 o.i.inkt/nietjes
op museumkarton 125x92x32cm.
collection Van Veelen, Akkrum

*To fall or cause to fall in or as if in a cascade.
Cascade=French, from Italian cascata, from cascare,
to fall, from Vulgar Latin casicāre, from Latin cadere.

zie: parallel falls
zie: splash!
zie: Tsjechof

BEN IK DAN EEN ONDERZOEKER?
IK BEN ALLEEN MAAR ZWAAR: IK VAL,
VAL ALDOOR – TOT IK OP DE GROND KOM.
(Friedrich Nietzsche)

zie: onderzoeker?

collections (7)

incorporare (30) 2006 o.i.inkt/grafietstift
op museumkarton 122 x 92cm.
collection Pijlman/Van Deursen, Rotterdam

Some of my artworks will always be there
in my imaginary archive,they “pop up” in my head
every now and then, because they are dear to me.
These are the works that I want to show on my blog
in the “collections”-series, as an homage to their owners.
The people who “live with” my drawings,
paintings and sculptures are cherished by me,
I am and will always be gratefull to them.
It is a precious experience to me when I’m allowed
to take my work to its new surroundings myself,
only then -it seems to me- I can appreciate it
as an independent piece of art.

Denkmaler/Denkmäler (22) 1996
oliepastel/balpen op museumkarton 122 x 92cm.
collection Havenbedrijf Rotterdam

BoijmansVB

milde Luft, Spaziergänge, dunkle Zimmer (1) 1994
potlood/o.i.inkt op museumkarton 122 x 92cm.
Stadscollectie Museum Boijmans Van Beuningen Rotterdam

De werken in mijn denkbeeldig archief en de collecties
waarin zij zijn opgenomen zijn een steun en toeverlaat.
Zij die houden van-, zich ontfermen over- en willen leven
met mijn werk worden door mij dan ook op handen gedragen.
Het blijft een bijzondere gebeurtenis om het werk
in de nieuwe omgeving te mogen bekijken
en het meestal pas dán
als een op zichzelf staand iets te kunnen zien.

zie: collections(1)
zie: collections(2)
zie: collections(3)
zie: collections(4)
zie: collections(5)
zie: collections(6)
zie: collections(7)
zie: collections(8)
zie: collections(9)
zie: collections(10)
zie: collections(11)
zie: collections(12)
zie: collections(13)
zie: collections(14)
zie: collections(15)
zie: collections(16)
zie: collections(17)
zie: collections(18)
zie: collections(19)
zie: collections(20)
zie: collections(21)
zie: collections(22)
zie: collections((23)
zie: collections(24)
zie: collections(25)
zie: collections(26)
zie: collections(27)
zie: collections(28)
zie: collections(29)
zie: collections(30)
zie: collections(31)
zie: collections(32)
zie: collections(33)
zie: collections(34)
zie: collections(35)
zie: collections(36)
zie: collections(37)
zie: collections(38)
zie: collections(39)
zie: collections(40)
zie: collections(41)
zie: collections(42)
zie: collections(43)
zie: collections(44)
zie: collections(45)
zie: collections(46)
zie: collections(47)
zie: collections(48)
zie: collections(49)
zie: collections(50)
zie: collections(51)
zie: collections(52)
zie: collections(53)
zie: collections(54)
zie: collections(55)
zie: collections(56)
zie: collections(57)
zie: collections(58)
zie: collections(59)
zie: collections(60)
zie: collections(61)
zie: collections(62) 
zie: collections(63)
zie: collections(64)
zie: collections(65) 
zie: collections(66) 
zie: collections(67) 
zie: collections(68)
zie: collections(69)
zie: collections(70)
zie: collections(71)
zie: collections(72)

Landscape painting

So…the book “CHINESE LANDSCAPE PAINTING FOR BEGINNERS”, by Li Dongxu, says:
“The waterfall is the bone of a mountain”.

And also: “Ancient Chinese say a waterfall is the blood of a mountain- with water flowing among rocks, the mountain is full of life”.
and:
“Water has no definite shape, like a person’s facial expression”

Abbild (1) 2008 (detail) o.i.inkt op papier. 240x185cm.

zie: Galerie Tanya Rumpff

zie: Sgelare

zie: zomerse winterwaterval


Keramiek-experiment (1)

In opdracht van MuseumGoudA experimenteerden Roland Sohier en ik in Steyl-Tegelen met het beschilderen van vazen. Onder de bezielende en zorgzame leiding van de pottenbakkers Niek & Pim Hoogland, werd op de traditionele manier gewerkt. Roland schraapte weg, kraste, schuurde en vulde schilderend in. Ik gebruikte de “ringeloor” (rubber balletje met tekenbuisje eraan, gevuld met zwart en wit rivierslib), een blauwe en groene rivierslib-onderschildering en het penseel met cobaltblauw-bakkend slib.

Tijdens het beschilderen kon ik nauwelijks zien wat ik deed omdat de grijzige “modder” (slib) waarmee ik werkte alleen door het opschrift op het emmertje, dat de toekomstige kleur van de inhoud aangaf, uit elkaar te houden was. Pas tijdens het bakken zal straks het effect van de uiteindelijke kleurcombinaties op mijn vazen (4 kleinere, 1 grote) duidelijk worden.
Het vertikale en bolle van het te beschilderen vaas-oppervlak maakt dat het opbrengen van vloeibaar slib slechts snel en gedecideerd kan geschieden. Dat vereist zelfvertrouwen. In een poging om enige ervaring op te kunnen doen met de “ringeloor” oefende ik op (vlakke) tegeltjes…

Door de verschillende tekenstijl en werkwijze van Roland Sohier en van mij bestrijken we een breed scala in dit experiment. Hopelijk wordt ons keramiek-avontuur van deze week in Steyl-Tegelen het uitgangspunt voor een tentoonstelling in MuseumGoudA, waarbij een selecte groep kunstenaars keramiek zal gaan beschilderen.


boven (rechts): vaas (ongebakken) Roland, 28cm. hoog/ boven (links): vaas (ongebakken) Marjolijn, 54cm. hoog

Met DANK aan Niek & Pim Hoogland!

zie: MuseumGoudA